داروهای مبتنی بر GLP-1 سبب پانکراتیت در بیماران دیابتی نمی شود

15 ژوئن 2020 - تعداد زیادی از بیماران دیابتی هم اکنون در جهان با داروهای مبتنی بر GLP-1 درمان می شوند.GLP-1 ، هورمونی است که قند خون را کاهش داده و اشتها را مهار می کند و درمانی متداول برای دیابت نوع 2 و چاقی است. یک عارضه جانبی شناخته شده از این درمان، افزایش مارکرهای پانکراتیت در بیماران است.

اکنون، تحقیقات دانشکده بهداشت و علوم پزشکی کپنهاگ نشان می دهد که مارکرهای افزایش یافته نشانه ای از پانکراتیت نیستند، بلکه این دارو در حال ایجاد یک حالت طبیعی جدید، یا به اصطلاح حالت پایدار جدید در بیماران است. این اطلاعات می تواند به ایمنی داروهای مبتنی بر GLP-1 در سراسر جهان کمک کند.

دکتر Nicolai Albrechtsen، استادیار گروه علوم بیومدیکال و مرکز بنیاد نوونوردیسکبرای تحقیقات پروتئین در دانشکده بهداشت و علوم پزشکی کپنهاگ وبیمارستان Rigshospitalet، گفت: افزایش نشانگرهای زیستی نباید به عنوان علامت بیماری تعبیر شود. مطالعه ی ما نشان می دهد که درمانGLP-1 باعث می شود سلولهای لوزالمعده کمی بیشتر از معمول کار کنند و این به خودی خود خطرناک نیست. این چیزی است که شما در زمینه های دیگر نیز مشاهده می کنید.

حالت پایدار جدید

دقیقاً به دلیل اینکه درمان مبتنی برGLP-1 ، یک درمان بسیار متداول برای دیابت و چاقی است، تمرکز بین المللی در تشخیص و درک عوارض جانبی خطرناک آن بوده است و همین تمرکز بر "افزایش نشانگرهای پانکراتیت" نیز وجود داشته است.

از سال 2012 ، محققان دانشگاه کپنهاگ با همکاری محققان بیمارستان RigshospitaletوHvidovre ، مطالعات سلولی و حیوانی و هم اکنون نیز آزمایشاتی بر روی انسان انجام داده اند، که نشان می دهد درمان مبتنی بر GLP-1 باعث افزایش پانکراتیت نمی شود، بلكه باعث افزایش فعالیت سلول های لوزالمعده می شود.

دکتر Albrechtsen گفت: ما از 17 فرد دارای اضافه وزن که مناسب برای دریافت حداکثر دوزGLP-1 بود، برای این تحقیق ثبت نام کردیم. به طور همزمان با این درمان، پرفسورAndreas Kjær  از گروه علوم بیومدیکال و بیمارستان Rigshospitalet، با تکنیک تصویربرداری خاصی، بر پیشرفت احتمالی پانکراتیت در این بیماران نظارت کرد. بیماران به التهاب پانکراس مبتلا نشدند اما سطح آنزیم های لوزالمعده، یا همان نشانگرهای پانکراتیت در آنها افزایش یافت. در همان زمان، ما متوجه ی افزایش فعالیت سلولها به یک سطح عادی جدید شدیم.

در این مطالعه، افراد مورد آزمایش با استفاده از نمونه خون و تکنیک تصویربرداری ویژه ی "PET-MRI " قبل، حین و بعد از درمان با GLP-1 بررسی شدند. فن آوریPET-MRI ، مولکول ویژه ای را ردیابی می کند که می تواند سلول هایی از بدن را که به اصطلاح در "چرخه فعال سلولی" قرار دارند، نشان دهد. در عین حال، التهاب داخل سلول و اطراف آن نیز توسط این تصویربرداری قابل مشاهده است.

همکاری نزدیک محققان دانشکده بهداشت و علوم پزشکی کپنهاگ، بیمارستانRigshospitalet  و بیمارستان Hvidovre، باعث شد این تحقیق از آزمایش بر روی موش ها به آزمایشات انسانی پیشرفت کند. این اولین بار است که مکانیسم بالقوه ی درمان مبتنی بر GLP-1 بر افزایش سطح آنزیم لوزالمعده در انسان نشان داده شده است.

این مقاله با عنوان "هیچ اثری از مداخله ای شش هفته ای با آنالوگ گیرنده پپتید 1 شبه گلوکاگون، بر حجم و ادم لوزالمعده در مردان چاق بدون دیابت دیده نمی شود" در کنگره ی آنلاین انجمن دیابت آمریکا در این هفته ارائه شده و برای انتشار در مجله ی Diabetes, Obesity and Metabolism پذیرفته شده است.

منبع:

Diabetes, Obesity and Metabolism. doi.org/10.1111/dom.14106.

https://www.news-medical.net/news/20200615/GLP-1-based-medicine-for-diabetic-patients-does-not-cause-pancreatitis.aspx